බටහිර ජාතීන් ඉස්ලාමීය ත්‍රස්තවාදය පිලිබඳව විශ්ලේෂණය කරන ආකාරයේ කල් ඉකුත්වීමේ ප්‍රවණතාවයක් පෙන්වයි.දශක ගනනාවක් තිස්සේ මැද පෙරදිග ආරක්ෂක අංශ වලට මැද පෙරදිග මුස්ලිම් අන්තවාදී ප්‍රහාරකයන් පිලිබඳව අවධානයකින් සිටීමට සිදුවී තිබේ.වර්තමානය වන විට මෙම ත්‍රස්තවාදී තර්ජනය තවදුරටත් අපරදිග රටවලට ව්‍යාප්ත වෙමින් පවතින බවට ශ්‍රී ලංකාවේ පාස්කු ඉරිදා ප්‍රහාරය මතක් කරදී තිබේ.
පූර්ව සෝවියට් සංගමයෙන් වෙන්වී ගිය රටවලින් බිහිවූ සන්නද්ද සංවිධාන මුල් කාලයේදී එම රටවල් තුල ඇතිවූ සිවිල් හා ත්‍රස්තවාදී අර්බුදයන්ට වගකිව යුතු වුවත් පසුකාලීනව ඔවුන්ගේ අවධානය බටහිර රටවල් දෙසට යොමුවිය.මේ අතර මැද පෙරදිග ත්‍රස්තවාදී හා සන්නද්ද සංවිධාන වලින් ඇතිව තිබූ තර්ජනයන් යම් කාලසීමාවක් සඳහා යටපත් විය.ඉස්ලාමීය රාජ්‍ය සංවිධානයට (IsIs) විරැද්ධව බටහිරයන් සිදු කරන ලද ප්‍රහාර මාළාව අතරතුරද මෙකී පූර්ව සෝවියට් සංගම් රටවලින් බිහිවූ රැසියන් කතා කරන සන්නද්ද කන්ඩායම් විසින් බටහිර රටවල ප්‍රහාරයන් සංවිධානය කරන ලදි.මේවාට සරලතම ආකාරයේ හුදකලා ප්‍රහාරයන්ද ඇතුලත් විය.වර්ෂ 2017 , නිව්යෝක් හා ස්ටෝක්හෝම් වල පදිකවේදිකාවන් මතදී පදිකයන්ට එරෙහිව එල්ලවූ ට්‍රක් රථ ප්‍රහාරයන් මේවාට නිදසුන්වේ.මෙම ප්‍රහාර වල යම් පටලැවිලි සහගත ස්වරෑපයක් තිබුනද මේවා සංවිධානය කරන ලද්දේ උස්බෙක් සන්නද්ද කන්ඩායම්ය.2016 වර්ෂයේ ඉස්තාන්බුල් ගුවන්තොටුපලේ සිදු කරන ලද මරාගෙන මැරෙන ප්‍රහාරය රැසියන් ජාතික සන්නද්ද කන්ඩායමක් විසින් එල්ල කරන ලද අතර 2017 දී ඉස්තාන්බුල් නගරයේ රාත්‍රී සමාජශාලාවකට මරාගෙන මැරෙන බෝම්බ ප්‍රහාරයක් එල්ල කරන ලද්දේ උස්බෙක් ජාතිකයෙක් විසිනි.පූර්ව සෝවියට් ප්‍රදේශ වලින් සාපේක්ෂ බටහිර විරෝධී ත්‍රස්තවාදය ඉස්මතු වීමට කරැණු කිහිපයක් මුල්වී ඇති බව පෙනීයයි.
මෑත කාලීනව ඉරාකය, සිරියාව,යේමනය යන රටවල තිබූ අභ්‍යන්තර සන්නද්ද සහ ත්‍රස්තවාදී අර්බුද වල පෙරමුණ ගෙන සිටියේ මැදපෙරදිග ඉස්ලාමීය ජිහාඩ් ත්‍රස්තවාදී සංවිධානයයි.ඉරාකයේ සහ සිරියාවේදී නේටෝ සහ එක්සත් ජනපද හමුදා වලින් එල්ලවූ දැවැන්ත ගුවන් සහ පාබල ප්‍රහාර හමුවේ දුර්වල වූ ඉස්ලාමීය රාජ්‍ය සංවිධානය මේ කාලයේ නිහඬ වී සිටි බවක් පෙනිනි.
සමකාලීනව මැද පෙරදිග රටවල පැවති යුදමය වාතාවරණයන් සහ පූර්ව සෝවියට් රටවල පැවති පීඩාකාරී රජයන් වලට එරෙහි සන්නද්ධ යුද තත්වයන් එකිනෙක දාමයක් මෙන් සම්බන්ධීකරණය වීමෙන් 2017 වර්ෂය තුල ගෝලීය ත්‍රස්තවාදී ප්‍රවණතාවයක් නිර්මාණය විය.පූර්ව සෝවියට් සංගමයේ රටවල් වලින් පැමිණි රැසියන් බස හසුරැවන සන්නද්ද සටන්කාමීන් 8500 ක් පමණ සිරියාවේ සහ ඉරාකයේ ඉස්ලාමීය රාජ්‍ය සංවිධානය වටා එක්වීම සිදුවිය.මෙම කන්ඩායම් වලට එක්සත් ජනපද සහ නේටෝ හමුදා පහරදීමත් සමඟම සන්නද්ද අරගලයක සහ ත්‍රස්තවාදී ප්‍රහාර වල ප්‍රථම අත්දැකීම් මෙම ජිහාඩ් සාමාජිකයන්ට ලබා ගැනීමට හැකිවිය.ඉහත තත්වයන් ශ්‍රී ලංකාවට එල්ලවූ පාස්කු ප්‍රහාරය දක්වාම සන්නද්ධ කටයුතු වලදී මහත්සේ ප්‍රයෝජනවත් වීඇති බව පෙනීයයි.
උදාහරණයක් ලෙස ස්තාන්බුල් ගුවන්තොටුපලට මරාගෙන මැරෙන ප්‍රහාරයක් එල්ල කල අහමඩ් චැටීව් ඉරාක සහ සිරියා යුද්ධයේ නිරතවී සිටියදී මෙකී බටහිර ඉලක්ක වලට පහරදීමට යොමුවී ඇත.ඇමරිකානුවන් අතර ජනප්‍රිය තුර්කියේ සහ ජෝර්ජියාවේ පිහිටි හෝටල් කිහිපයක් යොදා ගනිමින් ඔහු සමඟ බුද්ධි තොරතුරැ ලබා ගැනීමට සැලසුම් කල ඉස්ලාම් අටබිව් නම් සන්නද්ධ ත්‍රස්තවාදියා සහ ඔහු අතර දුරකථන සංවාදයක් මඟින් මෙම තොරතුරැ හෙලිවී ඇත.
මෙයට සමාන ප්‍රවණතාවයක් පෙරදිග සහ දකුණු ආසියානු කලාපීය රටවලද සිදුවෙමින් පවතී.ඉරාක , සිරියානු සහ යේමන ගමන් බලපත්‍ර දරන සහ මෙම පූර්ව සෝවියට් සන්නද්ධ සටන්කාමින්ට හොඳ සටන් අත්දැකීම් පවතී.මොවුන්ට අරාබි ජාතිකයන්ට වඩා ඉතා පහසුවෙන් සිය ගමන් බලපත්‍ර මගින් ගමන් කිරීමේ හැකියාවක් පවතී.ආසියානු කලාපය තුල මුස්ලිම්වරැන් කෙරෙහි වර්ධනය වෙමින් පවතින සානුකම්පිත ප්‍රතිචාරය උපයෝගී කර ගනිමින් ඉතා පහසුවෙන් ඔවුන්ට සංක්‍රමණය වීමේ හැකියාවක් තිබේ .පසුගිය සමයේ බංගලදේශයේ රෝහින්ග්‍යා මුස්ලිම් සරණාගතයන්ට ශ්‍රී ලංකාව ඇතුළු බොහෝමයක් දකුණු ආසියානු රටවල් වලට ප්‍රවිශ්ඨ වීමේදී ඉතා හොඳ ප්‍රතිචාරයක් ලැබූ බව අපට හොඳින් මතකය.සිරියාවේ සටන්වැදී සිටින එක්තරා රැසියානු බස හසුරැවන සන්නද්ධ ත්‍රස්තවාදී නායකයෙකු ප්‍රකාශ කරන ලද්දේ ඔහුගේ සන්නද්ධ කන්ඩායමක් බංග්ලාදේශය වෙත ද එවා ඇති බවයි.දකුණු ආසියානු කලාපය තුල දැනටමත් බටහිර විරෝධී ප්‍රහාරයන් එල්ල කරමින් සිටින ප්‍රාදේශීය ජිහාඩ් සංවිධාන වලට මෙවැනි සම්භන්දතා වලින් යුද අත්දැකීම් යුද පුහුණුව සහ අවි ආයුද ලැබෙමින් පවතී.මෙහි බොහෝමයක් සංවිධාන වල මව් සංවිධාන ලෙස ක්‍රියාත්මක වන්නේ ISIS සංවිධානය හා මුජහිඩීන් යන සංවිධානයන්ය.
උදාහරණයක් ලෙස රෝහින්ග්‍යා සරණාගතයන දේශීය පමණක් නොව ගෝලීය මුස්ලිම් අර්බුදයන් හා සම්භන්දව සිටින අතරම 2016 වර්ෂයේ ඩකා වල බේකරියක සිදුවූ ප්‍රහාරයට වගකීව යුත්තේ ඔවුන් යැයි පැවසේ.
ඉදිරි වර්ෂයන් වලදී රැසියාව හා එහි පැරණි සෝවියට් ෆෙඩරේෂනයන් වල සිට එල්ල වන මුස්ලිම් ත්‍රස්තවාදී බලපෑම් දකුණු ආසියාව වෙත වැඩි වැඩියෙන් දැනෙනු ඇත.ඉස්ලාමීය රාජ්‍ය සංවිධානය ඉරාකය සහ සිරියාව තුලදී කඩා වැටීමත් සමගම එයින් විසිරී පළා යමින් සිටින සන්නද්ධ කන්ඩායම් වඩාත් පහසුවෙන් නැවත පැරණි සෝවියට් සීමාවන්තුල ,යුරෝපයේ හෝ දකුණු ආසියානු කලාපයන් තුලට රිංගා සැඟවී සිටීමේ ඉතා හොඳ ප්‍රවණතාවයක් පවතී.මැද පෙරදිග සටන්කාමීන්ට වඩා ඔවුන්ට ඉතා හොද සංක්‍රමණ කුසලතාවයන් තිබීම මෙයට හේතුවයි.
දකුණු ආසියානු කලාපයේ මුස්ලිම්වරැන් කෙරෙහි මෑත කාලීනව යොමුව පවතින සානුකම්පිත තත්වය උපයෝගී කර ගනිමින් ඇමරිකන් හමුදා ප්‍රහාර වලින් පලා එන මෙකි සන්නද්ධ සටන්කාමීන් කලාපීය රජයන්ගේ පවතින ආරක්ෂක අනවධානය සහ අකාර්යක්ෂමතාවය පිටුවහල් කර ගනිමින් දකුණු ආසියානු කලාපය තුල පැලපදියම් වීම සහ සන්නද්ධ ප්‍රහාර දියත්කිරීම අරඹා තිබේ.තජිකිස්ථාන,උස්බෙකිස්ථාන සහ කසකස්ථාන ත්‍රස්තවාදී මුස්ලිම් කන්ඩායම් මේ වන විටත් දකුණු සහ අග්නිදිග ආසියානු රටවල සිය අන්තවාදී මතවාදයන් ව්‍යාප්ත කිරීමට හා කඩාකප්පල්කාරී ක්‍රියාන්විතයන් සඳහා ප්‍රවේශවී සිටිති.
මෙලෙස ජාත්‍යන්තර ත්‍රස්තවාදී ජාලයන්ගේ උපක්‍රමික ප්‍රවේශයන් පරිනාමනය වීම මත එක්සත් ජනපදයට හා අනෙකුත් රටවලට ස්වකීය ත්‍රස්ත මර්ධන ක්‍රමවේදයන් විකරණය කිරීමට සිදුවේ.පසුගිය දශක දෙකක කාලය තුල වොෂින්ටන් පාලනය විසින් මැද පෙරදිග ත්‍රස්තවාදය කේන්ද්‍ර කර ගනිමින් සුවිශාල රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික ප්‍රති ත්‍රස්ත ව්‍යාපෘතින් ක්‍රියාත්මක කෙරිනි.මේකී පර්යේෂණ , විශ්ලේෂණ සහ ගවේෂණ සඳහා ඩොලර් මිලියන ගනනින් පොම්ප කිරීමට වොෂින්ටන් පාලනයට සිදුවිය.එමෙන්ම එක්සත් ජනපද සහ ගෝලීය සමාගම් බොහෝමයක්ද එක්සත් ජනපදය කේන්ද්‍ර කර ගනිමින් පවතින සමාජ මාධ්‍ය වල ජිහාඩීය ප්‍රචාරණය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ අඩපන කර තිබේ.නමුත්Ok සහ Vk වැනි සමහර රැසියන් මෘදුකාංගයන් වල ජිහාඩීය ප්‍රචාරණය තවමත් ඉතා පුළුල්ව පවතී.
රැසියාව,සිරියාව,ඉරාකය,එක්සත් ජනපදය, පාකිස්ථානය ,ඉන්දියාව,බ්‍රිතාන්‍යය ,යේමනය,ඇෆ්ගනිස්ථානය වැනි ගෝලීය ත්‍රස්තවාදය සමඟ සාර්ථක ලෙස කටයුතු කරන රටවල බුද්ධි අංශ ,හමුදා අංශ හා සම්භන්ධීකරණයකින් කටයුතු කිරීමත් ඔවුන්ගේ අත්දැකීම් සහ සහයෝගය ඒ සඳහා ලබා ගැනීමත් තුල ගෝලීය ජිහාඩීය ත්‍රස්තවාදය වළක්වා ගැනීමේ සාර්ථකත්වය රඳා පවතී.එමෙන්ම දේශීය ආරක්ෂක සහ බුද්ධි අංශ යාන්ත්‍රණයන් ශක්තිමත් කිරීම මෙන්ම බුද්ධි අංශ සහ ආරක්ෂක අංශ මෙන්ම රාජ්‍ය තන්ත්‍රය සමඟද මනා සම්භන්ධීකරණයක් ඇති කිරීමත් තුල ශ්‍රී ලංකාවේ පසුගිය දා සිදුවූ පාස්කු ප්‍රහාරය වැනි ප්‍රහාරයන් සාර්ථකව වළක්වා ගැනීමට හැකි වනු නොඅනුමානය.
ශ්‍රීලංකාව තුල ප්‍රහාර එල්ල කල තවුෆික් ජමාත් සංවිධානය ඉන්දියාවේ සහ බංග්ලාදේශයේ ක්‍රියාත්මක වන ජමාත් උල් මුජහිඩීන් සංවිධානයන් සමඟ සම්භන්දතා පවතින බවත් ඔවුන්ගේ මවු සංවිධානය ඉස්ලාමීය රාජ්‍ය සංවිධානය බවත් දැනට බුද්ධි අංශ වාර්තා වලින් අණාවරනය වේ.
එස්.එම් අනුරාධ සේනාරත්න
Politics
No comments:
Post a Comment